OSMAN TÜRKAY
(Girnə, Ozanköy,1927–2001) Londonda jurnalistika və fəlsəfə oxudu.Şeirləri “Varlıq” və “Beşbarmaq” dərgilərində yayınladı.Daha sonra Londonda yaşadı, ingiliscə şeirlər yazdı, çevirmələr etdi.Şeirləri yunan, ispan, çex və s. dillərə çevrildi.
BƏSMƏLƏ
Bu gecə yuxuma girdi
Hər sabah yeni doğan günəş
Bu gecə günəşdən qopdu bir ayrı dünya
Bu gecə kosmosa uçdu ilk süni peyk
Bapbalaca bir ay
Bu gecə kainatda başqa bir sürət var
Topraqda kosmos, kosmosda atəş, atəşdə ulduz var
Bu gecə dünyamızın orbitində
Peyklər uçur.
Bu gecə dəmir səsli bəsmələ ilə vurdu saat
Bu gecə bəsmələ ilə çağırdı qələm:
Qoruyan bağışlayan Tanrı adıyla
Qalxdım yataqdan.
Nə ad, nə qürur, nə şan
Bəsmələ bəsmələ böyüdü başım,
Nə bulud nə üfiq nə ulduz
Bəsmələ bəsmələ gərildi axşam
Nə hirs nə yumruq nə sümük nə qan
Bəsmələ bəsmələ uzandı qollarım ayaqlarım
Ağzım, gözlərim, qulaqlarım
Alıcı və verici cihazlarım
Bəsmələ bəsmələ başıboş
Yapayalnız
Qoruyan bağışlayan Tanrı adıyla
Uzanıb kəhkəşana yatıram
Qoruyan bağışlayan Tanrı adıyla
Kosmosdakılara misralar satıram
Və sizdən danışıram
Qoruyan bağışlayan Tanrı adıyla
Yer üzünə günəşdən baxıram
Və ulduzlar bir salxım üzüm kimi qoparıb
Şarlatanların başına atıram.
**
ŞAİR UŞAĞIN SABAH DUASI
Tanrım nə olur belə hər gün
Göy üzü mavi
Hava isti olsun
Beşbarmaq dağlarının o üzündən
Günəş evimizə anam kimi doğsun
Arınmış sevinçlərlə dodaqlarımız
Öpsün işıqda titrəşən çiçəkləri
Yun əyirsin nənələr
Əmzirsin nur topu çağalarını analar
Qaranquşlar yırğalasın beşikləri
Tanrım ne olar ağlımız
Çöldə sərsəri itləri daşlamasın
Su kimi bilək dərslərimizi
Müəllim bir gün də
Dərsə şilləylə başlamasın
Tanrım nə olar Ay -ulduzun kölgəsində azad
Yaşayaq bir ömür boyu xoşbəxt.
Toroslardan əsən yeldə gəlsin ana südümüz
Tanrım nə olar resmi olsun gülsün bu gün
Bizə sərt baxmasın Atatürkümüz
Tanrım nə olar bir ömür boyu
Könül yanğılı türkülər söyləsin çobanlarımız
Unudulsun tarla tarla cücərən sızıntılarımız
Hora təpsin halay çəksin oğlaqlar
Qaval çalsın quzularımız
Tanrım nə olar ulu aydınlıqlarla
Uçur bizi iri çiçəklərin könlünə xoşbəxt
Dağdan dağa sovrulsun kəpənək tozlarımız
Anaç toyuqlar açsın qapımızı
Zəngli saat kimi vaxtında çalsın
Yuxudan sərsəm duran xoruzlarımız
Qu qu deyə quğuldasın göyərçinlər
Uçsunlar qanadlanıb yusufcuq quşu
Gözəl türkülər söyləsin sağsağan
Və bizi qorxutmasın
Tuneldən qatar çıxırmış kimi
Yuvasından önümüzə qəfil çıxan
Sərsəri qara ilan
**
URKİYƏ MİNƏ BALMAN
(Lefkə,1927- ) Kipr Türk Pedoqoji Kolleci məzunudur, müəllim işlədi. Kənd qızları və əhalinin yaşamı haqqında romantik şeirlər yazdı. Şeirləri “Türkə Doğru” dərgisində yayımlandı.”Kənd toyu”, “Yurduma gedən yollar” adlı şeir kitapları var.
KƏND TOYU
Beş gündür səs saldı dəflə zurna bütün kəndə
Qız evində çalğıyla sırınır yorğanlar
Gənclər coşaraq oxuyur nəşəli türkü
Belə keçib gedir həyəcan dolu anlar.
Nağara səsiylə cehiz daşınır bir bir
Ağla, gəlin, yan, gəlin! Ürəyin para-para
Oğlan anası evdə döymə, səbzi bişirir
Gedin aparın xəbər o, nazlı yara…
Qızlar dövrə vurmuş axsam üstü günəşdə
Gəlin oynayır başında saçaqlı al duvağı,
Qadınlar testi qırar qapının eşiyində
Sözlər uğur gətirsin, qopmasın könül bağı.
Çalınır sabahlara qədər xına gecəsi
Sındıraraq oynayan iki oyuncu qadın.
Bir kəndi əyləndirir dəflə zurnanın səsi
Gəlin niyə ağladın qırıqdırmı qanadın!..
Parlayır alınlarda indi gümüşü pullar,
Bir uğultu duyulur indi xalq arasında.
Bu coşan nəğmələri könül hüzünlə dinlər
Xına yaxılır gəlinə tam gecə yarısında
Orda mağarda bu kənd, coşdu axşamdan bəri
Bu nə məsud gecədir, dəm vurur da ağalar.
O yanıqlı qəzəllər, oynaq kənd türküləri
Təzə bəyin qəlbində sonsuz xoş həyəcan var.
Bəyaz duvaqlı gəlin pilləkanda enir
Saçılaraq tökülür ortalığa şax pullar
Əllərində buxurdan tüstü verir nənələr
Ağlama nazlı gəlin, arxandan ağlayan var!.
Bu düyün həyəcanı deyiləcək sabah da
Budur gəlin ilə bəy artıq əl-ələ verdi.
İki həsrətli məsud, isti yuvalarında
Beləcə toy qurtardı; onlar murada yetdi.
***
HARİD FƏDAİ
(Lefkə, 1930 -) İstanbul Üniversiteti Türkoloji Bölümünü bitirdi.Müəllim, müfəttiş, Kipr radio və Bayraq radio-Tv də və s. işlədi. 1940-cı ildən şeirlə məşğul oldu.
AÇIQ ÇAĞIRIŞ
Bir axşam Kıbrısa gəl qəfildən
Dolunay üzündə gülümsər kimi olsun.
Boynuma sarıl qucaqla, öp məni,
Ayaqların yerdən üzülü qalsın.
O süzgün baxışlı Türkmən gözlərin
Ürəyim çıxar açsan tək hörüklü saçından
Neçə yazın həsrəti var bu dərində…
Billur bir saraydır könlüm, hər yanı tağlı,
Yox sevdalara dönük, bilərsən!
Bənövşələr, yasəmənlər açarkən…
Gün axşamdı:
Yüzbirevlər növbətçinin nərəsi
Ağ yelkənlər hilal-içi sıralı,
“Altından mismarla çalınmış” qalmış, yatır.
Lüsiqnen artığı yaşlı şovalye,
Mazqal mazqal əsnərkən
Cəfər Paşa Hüseynidən səslənir,
Bir incəcik əlifdən.
Abe de la Pe’nin o tələskən rahibi,
Gecikmişdir yəqin ki,
Çəngəl uclu dəyənəyi yerə vuraraq keçir
Son sovrulan xırman kimi,
Qara cübbə bir yanda, bir yanda ipi…
Kordonboyu masaların əyləncəsi var bir azdan
Ağ çağrılı şamlar ilə rəmzlənən…
Gün axşamdı:
Bu nağılın həyəcanlı yerində,
Bir ‘qadın’ sevəcəksən, dedi könlüm, yavaşca,
Mütləq bir ləl kimi, bir meh əsər kimi,
Yəni, Gülümsər kimi olsun!
Köçəri quşlar güneylərə uçarkən…
**
KUBİLAY BELİĞ
(KKTC, 1930-) Kıbrıs Türk Lisesi məzunudur. Amerika Tennesee Üniversiteti, West Virginia Üniversiteti, Sndey Üniversiteti və Ankara Qazi Pedoqoji İnstitunda magistr oxudu. “Kır Çiçəkləri” şeir kitabı var.
NƏMRUT
Bir əfsanəylə çalxalanır dağ zaman, zaman,
Dövlət diyarıdır dedilər görmək istədim.
Anlatdı, yazdı, vəsf elədi hər ozan,
Özüm gedib bu heybəti seyr eyləyim dedim.
Çıxdım ki, bir deyil, sayısız dev növbə tutur,
Bir an tərəddüd etdim görən hardayam, nəyəm.
Tanrım, demək ki, zirvədə bir başqa zirvə var,
Nəmrut Dağında tanrıların məclisindəyəm.
Hər an sehirli bir baxış altında varlığın,
Ruhunsa anbaan yeni bir transa girməkdədi.
Bax, ən sirli tablosu qarşındadır dağın,
Tanrıyla əl tutuşur insan bu zirvədə.
Hazırladı: Turan G.
